Het beleid rondom vochttoediening bij grote abdominale chirurgie heeft de afgelopen decennia een transformatie ondergaan. In het verleden was toediening van ruim vocht de norm om een verwachte hypovolemie pre- en peroperatief te corrigeren, tegenwoordig wordt gestreefd naar een euvolemische staat bij start en vervolg van de operatie. De impact van elke vochtbolus moet peroperatief worden geëvalueerd door de effecten op het slagvolume te meten. Het gebruik van doelgerichte hemodynamische therapie kan bijdragen aan een vermindering van mortaliteit, duur van het ziekenhuisverblijf en verscheidene postoperatieve complicaties. Voor het meten van slagvolume is betrouwbare invasieve monitoring beschikbaar, maar dit kent ook complicaties. Er zijn minder invasieve methodes beschikbaar wanneer het wenselijk is om een invasieve methode te vermijden, maar de betrouwbaarheid hiervan geeft reden tot discussie. In dit artikel geven we een overzicht van het huidige vochtbeleid bij abdominale chirurgie en bespreken we verschillende (minder) invasieve hemodynamische monitoren.